سازمانهای شبدری از سه برگچه‌ی اصلی تشکیل یافته‎اند. برگ اول، کارکنان اصلی، پرسنل دائمی و به طور کلی هسته‎ی اصلی سازمان هستند . برگ دوم را عمدتاً پیمانکاران تشکیل می‎دهند . و برگ سوم را نیروهای موقت، و کارکنان ذخیره تشکیل می‎دهند. هريك از برگهاي شبدر بايد به گونه اي متفاوت سازماندهي شود و در عين حال بخشي از كل سازمان باشد. لذا اجزای سازمانهای شبدری به طور دقیق‎تر به شرح ذیل هستند:

نخستین برگ  شبدر ، شامل کارکنانی است که:

1. هسته متخصص سازمان هستند.

 

1. ترکیبی از مدیران و کارشناسان را تشکیل می‎دهند.

 

1. این افراد ساخته و پرداخته‎ی دانش و روند دانایی درون سازمان هستند.

 

1. افرادی تعهد پذیر و انعطاف پذیرند.

 

1. تعدادشان کم ، اما گرانقیمت و ارزشمند هستند و به طور کلی شریک سازمان به شمار می‎روند.

 

1. اين گروه اشخاص با در اختيار داشتن اطلاعات حساس و دانش خاصى كه سازمان را از رقباى آن متمايز مى سازد، براي سازمان ضروري‌اند و ركن اصلى سازمان مى باشند. اگر آنها را از دست بدهيد سازمان را از دست داده ايد.

 

1.  آنها خود را به نوعي شريك شركت مي‌دانند و مي‌خواهنـد به آنها به چشم یک همكار نگاه كنند نه زيردست. از اینرو نمي‌توان به آنها امر و نهي كرد و گفت چه كار بكنند.

 

1.  جايگزينى اين افراد تقريبا غير ممكن است و معمولا سازمانها به اين اعضاى خود حقوق و مزاياى بیشتری مى پردازند.

برگ دوم شبدر را پیمانکارانی تشکیل می‎دهند که:

1. در عین آنکه کارکنان کلیدی هستند ولی حضور مداوم آنها غیر ضروری است.

 

1. دامنه‌ای گسترده از وظایف را دارا هستند.

 

1. با سازمان قرارداد مي بنـدند و در ازای دریافت حق الزحمه بسیاری از کارها و خدمات سازمان را انجام می دهند.

 

1. كار به كساني واگذار مي‌شود كه در آن به نوعي تخصص رسيده‌اند و به لحاظ نظري بايد بتوانند آن را بهتر و با هزينه‌اي كمتر انجام دهند.

 

1. نتایج کار آنها از اهمیت بالایی برای سازمان برخوردار است.

 

1. و میزان تعهد آنها به تناسب میزان عایدیها و دریافتشان است.

و اما برگ سوم شامل نیروی کاری است که :

1. منعطف و موقتی هستند، شامل نيروهاى قراردادى، پاره وقتها، نيمه وقتها، كارگران موقتى و فصلى و همه كسانى كه به صورت پروژه اى براى سازمان كار مى كنند.

 

1. در ازای دریافت مزد، کار انجام می دهند.

 

1. جزء نیروهای ذخیره و کمکی به شمار می‎روند.

 

1. در دورانهـاي اوج كار براي رفع نياز سازمان استفاده مي شوند.

ویژگی‌های سازمان‌های شبدری

• از جمله ویژگی‌های سازمان‌های شبدری به شرح زیر است:

 

• اين سازمانها پيش از آنكه واجد جنبه هاى فيزيكى باشند بيشتر سازمانى مجازى خواهند بود.

 

• ساختار سازمانهاى شبدرى كاملا متفاوت از سازمانهاى سنتى است.

 

• تعداد لايه هاى مديريت در سازمانهاى شبدرى كاهش پيدا مى‌كند، مديريت به جاى اينكه مظهر و نماد يك طبقه تشريفاتى و بالا در سازمان باشد، بيشتر يك فعاليت حرفه اى خواهد بود.

 

• انعطاف پذیری بالا و تناسب آموزشها با توانمندی‎های افراد از جمله شاخصه های سازمانهای شبدری است .

نکته مهم: مدیریت ساقه این گیاه را تشکیل می‌دهد و ارتباط همه از این طریق صورت می‌گیرد، و اتکا و تکیه‌گاه کل گیاه مدیریت سازمان است. این مدیر است که ورودی‌های هر برگ و انتظارات از او را مشخص و مدیریت می‌کند، و تمام اجزا را در یک پیکره تحت عنوان سازمان سامان می‌دهد. یادمان باشد تمام این استعاره‌ها برای این بوجود آمده‌اند که ما را در راستای اداره‌ی بهتر سازمان‌ها در راستای چشم‌انداز و اهداف کمک کنند.

 

منابع:

• http://en.wikipedia.org/wiki/Shamrock_Organization

 

• bissbusiness.wikispaces.com/file/.../shamrock+presentation.ppt

 

• http://onlinemanagers.ir/EMag/ShortDetails.aspx?cid=1516

 

• غلامحسين حيدري تفرشي  رضا يوسفي سعيد آبادي  اسدالله خديوي  ،نگرشي نوين بر نظريات سازمان و مديريت در جهان امروز، به نقل از avajmodir.persianblog.ir/post/125

سبز باشید